Gevolgen van een consumptiemaatschappij

Hoewel wij in een tijd leven waarin materialisme diep verwerkt is in onze cultuur, worden mensen zich steeds meer bewust van de negatieve gevolgen die dit heeft op je budget en het milieu. Recent nog werd deze negatieve impact op het milieu pijnlijk duidelijk. Op het nieuws werd gedeeld dat er ongedragen kleding in Chili wordt gedumpt in de woestijn. Grote kans dat de kleding die je hebt teruggestuurd op deze berg is geëindigd.

Er wordt meer en meer geproduceerd met een mindere kwaliteit en op een niet duurzame wijze. Dit wordt ook wel fast fashion genoemd. Goedkoop is in dit geval zeker duurkoop. Het complete prijskaartje is niet altijd zichtbaar. Benieuwd hoe dit zit? Sarawitia Franken van het blog Bedrock dook in dit onderwerp en onderzocht hoe het kan dat sommige kleding zo goedkoop is en wat true pricing precies is.

Elk jaar gooien de Europeanen ongeveer 11 kilo kleding en schoenen weg. Dat is ongeveer 3 pond per persoon. En elk jaar produceert Europa ongeveer vier miljoen ton textielafval. Slechts één procent daarvan wordt gerecycled. Dat betekent dat we elke dag genoeg afval produceren om een stortplaats ter grootte van New York City te vullen. Bovendien stoot de textielproductie 4,5 gigaton CO2 per jaar uit. Een derde daarvan komt van watergebruik tijdens de productie. Iedere Europeaan kan dus direct impact maken wat onze klimaatdoelen betreft, namelijk consuminderen.

Wat is consuminderen?

Het consuminderen is een reactie op de consumptiemaatschappij die zich in de tweede helft van de jaren '90 van de 20e eeuw door een economische hausse sterk deed gelden. In die jaren bloeide de Nederlandse economie weer op en leek het iedereen voor de wind te gaan.

Zeker geen nieuw begrip, maar wel erg relevant in deze tijd van stijgende prijzen in alle basisbehoeften, oprakende grondstoffen en de zichtbare impact van klimaatverandering door o.a. consumentengedrag.

De letterlijke definitie van het begrip spreekt voor zich, namelijk "minder consumeren". Het kan ingezet worden door mensen met als doel om geld te besparen, maar het is ook zeker een duurzamere levensstijl waarmee jij direct impact kan maken. Een echte win-win.

Hoe kan ik consuminderen?

Voordat je aan de slag kunt met minderen is het handig om je eigen consumentengedrag onder de loep te nemen. Hieronder vind je een aantal inzichten, die je hierbij kunnen helpen. Welke herken je bij jezelf? Daar liggen waarschijnlijk de kansen om te besparen en je steentje bij te dragen aan het milieu.

  • Gemiddeld heeft de gemiddelde Nederlander 173 items in de kast hangen, waarvan er ongeveer 50 al meer dan een jaar niet meer zijn gebruikt.
  • Elk jaar gooien de Europeanen ongeveer 11 kilo kleding en schoeisel weg. Dat is ongeveer 3 pond per persoon. En elk jaar produceert Europa ongeveer vier miljoen ton textielafval. Slechts één procent daarvan wordt gerecycled.
  • Nederlanders zijn gewend aan het gemak van goederen terugsturen. Uit onderzoek van pakketbezorger DDP bleek zelfs dat we er Europees kampioen in zijn! Van alle pakketten wordt ongeveer 9% geretourneerd, en kleding is goed voor ongeveer de helft van dat percentage.
  • Detailhandelaren in heel Europa gooien elk jaar voor miljarden euro's aan goederen weg, vaak omdat dat goedkoper is dan geretourneerde of onverkochte artikelen opnieuw aan te bieden aan klanten.
  • Gemiddeld gooien Nederlanders zo'n 34 kilo voedsel per jaar weg: vooral brood, melk, groente en fruit belanden in de prullenbak.
  • In heel Nederland komt dat neer op 2 miljard kilo voedselverspilling per jaar. Dat is een file met bumper aan bumper rijdende vrachtwagens gevuld met voedsel van Utrecht naar Barcelona. 🤯
  • Wereldwijd wordt rond 30% van het geproduceerde voedsel verspild – genoeg om meer dan 1,2 miljard mensen één jaar lang te voeden.
  • Een huishouden stoot jaarlijks gemiddeld 19.000 kilo CO2 uit. De keuzes die je maakt voor je huis, vervoer, kleding, spullen en voeding hebben impact op je CO2-uitstoot.

8 tips om direct te starten met consuminderen

"Als je duurzamer wilt leven dan moet je het echt willen én het vermogen hebben om het te doen. Met onderstaande tips kun je jezelf triggeren om je leven te verduurzamen en impact te maken. Doe er je voordeel mee voor de wereld en jezelf.

Tip 1: Kleding Detox; koop minder en duurzamer

Stop met het kopen van fast fashion en zet jezelf op een kleding detox :-) Als je maar zes kledingstukken per jaar minder koopt, bespaar je bijna veertig kilo kooldioxide-uitstoot. Als we dat met z’n allen zouden doen, scheelt het net zoveel CO²-uitstoot in een jaar als 85.000 keer met de auto rond de wereld!

Als je zelf nieuwe kleding of spullen nodig hebt, is het overwegen van tweedehands ook een duurzamere keuze. Op Instagram of TikTok vind je als je zoekt op #vintagekleding, in combinatie met jouw stad of provincie, allerlei tips en vintage verkopers in jouw buurt waar anderen enthousiast van worden. [@bloesemvintage.nl/] is één van mijn favorieten voor vintage kleding. Bekijk ook eens één van de 10 bewuster kopen Instagram accounts om te kijken of jouw eigen vintage parels kan vinden. Hoe lokaler je vintage koopt hoe beter, want dat scheelt jou weer verzendkosten en de aarde minder CO2 uitstoot.

Als je toch gaat voor nieuw, dan is duurzaam kopen aan te bevelen. Goede kwaliteit gaat vaak langer mee en blijft langer mooi na het wassen. Bekijk voordat je ergens iets wilt gaan bestellen ook eens wat de partij waar je koopt doet voor de aarde. Zelf ben ik onder de indruk van bijvoorbeeld het spijkerbroekenmerk Nudie Jeans, zowel vanwege de gave jeans als bijvoorbeeld de levenslange reparatie mogelijkheid en aandacht voor duurzaamheid. Nieuwsgierig? Bekijk dan het Nudie's sustainability report.

Tip 2: Geef je kleding en schoenen een tweede leven door tweedehands te (ver)kopen

Ruim je kast uit en ontdek welke kledingstukken je nauwelijks of niet gedragen hebt en verkoop dit via platformen als Vinted, Marktplaats, Facebook of Instagram.

Tweedehands kleding is een goede oplossing. Er wordt enorm veel kleding verkocht via online platforms als Vinted. Er kleven wel wat nadelen uit zo blijkt uit een {verhaal van het FD](https://fd.nl/bedrijfsleven/1434887/tweedehandskledingplatforms-staan-voor-dilemma-meer-aanbod-of-minder-uitstoot-kld2caQxnpMH). Dat heeft vooral met de afstand te maken, want je kunt op Vinted niet zoals bij bijvoorbeeld Marktplaats producten filteren op de afstand tot de plek waar je woont. Alleen via een wat omslachtige manier, door op het profiel van een verkoper te klikken, kun je zien uit welk land de aanbieder van de kleding komt. Het is desalniettemin het grootste platform voor tweedehands kledingverkoop in Europa en biedt keuze genoeg voor je volgende kleding aankoop.

Bijkomend voordeel: van opruimen schijn je gelukkiger te worden. Er zijn allerlei opruim goeroes, die je hierbij kunnen helpen. Online is Marie Kondo waarschijnlijk één van de bekendste. Op Tiktok zie ik regelmatig tips voorbij komen. Van een ideale manier om je t-shirts te vouwen tot aan hulp bij de aanpak en het afscheid nemen van spullen. Het proberen waard.

Tip 3: Doe 1x per week je boodschappen met een lijstje en hou je eraan

Door van te voren te bedenken wat je die week wilt gaan eten het op een boodschappenlijstje. Hou je je aan je boodschappenlijstje? Dan red je gemiddeld 11 kg voedsel van de afvalbak. Een goed gevulde maag voordat je boodschappen doet, voorkomt de verleiding om allerlei onnodige boodschappen in je winkelmand te doen. Onze collega Arianne zweert bij havermout. Het is heerlijk, zit vol gezonde vezels & voedingsstoffen, geeft langdurig een goed gevuld gevoel en is zeer voordelig. Probeer bijvoorbeeld ons recept van havermout met losse jasmijnthee.

Tip 4: Zet meer en meer vegetarische gerechten op je weekmenu

Ga op zoek naar vegetarische gerechten, waar jij blij van wordt. Als je 6x per week vlees of vis eet, dan kan je met elke dag dat je dit vervangt door een vegetarisch recept meer dan 66 kilo CO2 besparen. Probeer eens dit bloemkool steak recept.

Tip 5: Ga de strijd aan tegen verspilling

Er zijn tegenwoordig allerlei apps en ontwikkelingen die de wereld duurzamer maken en jou helpen te besparen. Help verspilling tegen te gaan met bijvoorbeeld een app als "Too Good To Go". Ook thee gaat langer mee dan op de verpakking staat vermeld. Daarom hebben wij een Tea Rescue, die verspilling tegengaat. Jaarlijks gaat er 47 miljoen ton aan eten verloren in Europese huishoudens. Dat moet en kan ook anders. De kleinste veranderingen kunnen een groot verschil maken in de strijd tegen verspilling en ook flink kosten besparen. In dit blog zet TooGoodToGo 6 tips op een rij om thuis aan de slag te gaan met voedselverspilling.

In de stijd tegen verspilling is het ook verstandig om de temperatuur van je koelkast te checken. Veel mensen zijn zich niet bewust wat de ideale temperatuur is om zo lang mogelijk eten goed te houden in je koelkast. Veel koelkasten staan te warm afgesteld, met bederf en voedselverspilling tot gevolg. 4°C is de ideale temperatuur voor je koelkast. Vooral vlees is bij deze temperaturen langer houdbaar. Ook bij gevogelte kan het aantal ziekteverwekkers, zoals Listeria, geleidelijk toenemen bij temperaturen boven de vier graden Celsius.

Tip 6: Breng je CO2-voetafdruk in kaart

Om de CO2 uitstoot bij jou thuis te verminderen is het handig om inzichten op te doen waar er winst is te behalen. Met behulp van deze vragenlijst van Milieu Centraal kun je je CO2-voetafdruk in kaart brengen. Wil je weten of je al goed bezig bent of waar er winst is? Vul de vragen in en ontdek hoeveel CO2 in jouw huishouden per jaar wordt uitgestoten en hoe goed je daarmee scoort voor het klimaat.

Tip 7: Bezit wat je nodig hebt en leen de rest

Gebruikt het 5-stappenplan de Piraminder bij elke aankoop die je doet. Door deze piramide te doorlopen, ontdek je wellicht nieuwe mogelijkheden die je veel geld kunnen besparen. Hoe minder je consumeert, hoe beter voor de wereld en ook voor jou.

Tip 8: Pak vaker de fiets

Ben je iemand die regelmatig de auto of Uber pakt, verruil die dan voor de fiets. Als je de helft van jouw auto ritjes kan vervangen door de fiets, dan kan dit snel al 1000 kilo CO2 uitstoot schelen en bespaart je een hoop brandstof. Wat in deze tijd, met torenhoge prijzen, direct een flinke besparing oplevert.

Conclusie

Allerlei crisissen domineren het landelijke en online nieuws. Er wordt veel gesproken over zaken die buiten onze invloed zijn. Met deze 8 tips willen we de focus terugbrengen naar zaken waar je WEL invloed op hebt. Het start met je eigen consumptie gedrag onder de loep te nemen. Zo verkrijg je inzicht hoe goed je al bezig bent en waar jij jouw klimaatimpact nog kunt verkleinen. Hopelijk helpen deze 8 tips je op weg naar een duurzamere leefstijl. Er zijn meer bijkomende voordelen. In een tijd van inflatie en krappe budgetten bespaart een duurzamere en minimalistische leefstijl je geld. Het kan zorgen voor meer rust, een opgeruimder huis en meer voldoening. Kijk voor meer voordelen, tips en boeken eens op de website van verduuzamingnederland.